Melasma; deride güneş gören bölgelerde sonradan ortaya çıkan, kahverengi lekeler şeklinde kendini gösteren bir cilt hastalığıdır. Gebelikle oluşana kloasma adı verilir. Genellikle yüzün iki tarafı da etkilenir. En sık yanaklar, burun, alın ve dudak üstünde görülür.
Melasma daha çok kadınlarda görülen bir hastalık olmakla birlikte (% 90) nadiren erkeklerde de görülebilir. Ten rengi koyu olanlarda görülme riski daha yüksektir. Melasmanın herhangi bir iç hastalık ya da organ işlevsizliğiyle ilişkisi yoktur.
Melasmanın nedenleri nelerdir?
Melasmanın gerçek nedeni bilinmemekle birlikte deriye renk veren melanosit denilen hücrelerin aşırı miktarda melanin (deriye renk veren madde) üretmeleri sonucunda oluşur. Oluşum nedenleri; 1. Ailesel yatkınlık 2. Güneş (Ultraviole) ışınları 3. Gebelik 4. Doğum kontrol hapı kullanımı- Doğum kontrol hapları ve hormon replasman tedavisi altındakilerde melasma daha sık gözlenmektedir. Hormonlar renk hücrelerinin fazla çalışmasını sağlamaktadır. 5. Kozmetik ürünler- Bazı makyaj malzemeleri, kolonya, parfümler, sabun ve nemlendiriciler gibi kozmetik ürünler de özellikle güneşle teması takiben bu tür lekelenmelere yol açabilir.
Yaz aylarında melasmanın şiddetlenmesi tipiktir. Bu da hastalığın ortaya çıkışında güneş ışınlarının etkisini göstermektedir. Güneşten gelen UV ışınları derideki pigment üreten hücreleri harekete geçirebilir. Koyu renkli cilde sahip kişiler, açık tenli kişilere göre daha aktif pigment hücrelerine sahiptir.
Melasmanın farklı tipleri var mıdır?
Melasma pigmentlerin yerleşim yerine yüzeyel, derin ya da her ikisinin beraber olduğu (miks) tipler olarak ayrılmaktadır. Derin tipte melasmanın rengi koyu kahvemavimtrak ve sınırları belirsiz iken, yüzeyel melazma lezyonları kahverengi, keskin sınırlı karakterdedir. Miks tipler kahverengi gri renkte olabilir. Derin yerleşimli olanlar tedaviye daha zor yanıt verirken yüzeyel olanlarda tedaviye yanıt daha iyi olmaktadır.
Melasma nasıl teşhis edilir?
Melasma, çoğu zaman muayene ile kolaylıkla teşhis edilen bir durumdur. Dermatoloğunuz muayeneye ilave olarak Wood lambası adı verilen bir ışıkla lekelerinize bakmak isteyebilir. Bu ışık melasmanızın yüzeyel mi yoksa daha derinde mi yerleştiğine dair bir fikir verebilir.
Melasması olan kişiler nelere dikkat etmelidir?
Melasması olan kişilerde güneş ışınları bu lekelerin koyulaşmasına neden olur. Bu nedenle güneşten korunma tedavinin temelidir. Güneş koruyucular hem UVA hem de UVB koruması içermelidir. UVA camdan da geçebilir. Bu yüzden dışarıya çıkılmasa bile güneş koruyucu düzenli bir şekilde tüm gün sürülmelidir. Ayrıca hiç bir koruyucunun tam bir koruma sağlamadığını da bilinmelidir. Bu nedenle güneşten kaçınmayı bir alışkanlık haline getirmeli, güneşten korumayı arttırmak için geniş kenarlı şapkalar, gözlükler ve şemsiye gibi ek önlemler de almalısınız.
Melasma nasıl tedavi edilir?
Melasma tedavisi uzun süreli, hem hasta hem de hekim için sabır isteyen bir süreçtir. Bu süreçte özellikle yaz aylarında yeni atakların olabileceği bilinmelidir. Melasma tedavisinde lekenin yerleşim yeri önemlidir. Açık tenli kişilerde tedavi bazen lekeleri tamamen ortadan kaldırabilir ancak tekrarlama olasılığı vardır. Koyu tenli kişiler daha az oranda tamamen tedavi olabilirler ve lekelerin tekrarlama olasılığı daha fazladır. Açık tenli kişilerde sonuçlar haftalar içinde ortaya çıkarken, koyu tenli kişilerde aylarca tedavi gerekebilir. Güneşten korunma tedavinin temelidir. Bunun yanısıra cildinize ve lekenize uygun olan leke kremleri (Hidrokinon, tretinoin ve kortikosteroid kombinasyonu, azelaik asit, kojik asit içeren ürünler) kimyasal soyucular, lazer tedavilerinden bir ya da birkaçı doktorunuz tarafından önerilebilir. Sizin için uygun olan tedaviyi dermatologunuz önerecektir.
http://turkdermatoloji.org.tr/icerik/detay/210
