Alerji testleri alerjik deri hastalıklarında, şikayetleri tetikleyen alerjenleri açığa çıkarmak amacıyla uygulanan tanısal testlerdir.
Alerjik hastalıklara neden olan reaksiyon mekanizmalarının farklı olması nedeniyle hastalığa uygun testler dermatoloğunuz tarafından kararlaştırılır.
Dermatolojide en sık kullanılan alerji testleri:
-
Yama (patch) testi
-
Foto Yama, Atopi Yama testi
-
Delme (prick) testi
-
Deri içi (intradermal) test
-
Otolog serum testidir.
Yama Testi
• Yama testi alerjik kontakt dermatit (temas ekzeması) tanısı konulan hastalarda hastalığa neden olabilecek alerjenleri tespit etmek amacıyla uygulanan tanısal testtir.
• Yöntem; vazelin içinde hazırlanmış ya da hazır halde özel bantlara emdirilmiş olarak bulunan antijenlerin (temas dermatitine neden olabilecek kimyasal ürünlerin) doğrudan sırta yapıştırılmasına dayanır.
• Bazen de sık kullandığınız ve hastalığınıza neden olabileceği düşünülen giysiler, evde kullanılan ya da kozmetik ürünler gibi maddeler yine doğrudan, ya da sulandırılarak sırtınıza uygulanabilmektedir.
• Değerlendirme 48. saatte, bantlar sırttan uzaklaştırıldıktan 30 dakika sonra yapılır. 72. ve 96. saatlerde bu kontrol tekrar yapılır. Eğer gerekirse bir hafta sonra test bölgeleri kontrol edilir.
• Testin yaşamsal tehlikesi yoktur. Bazen uygulama bölgesinde kaşıntı, sivilce gelişimi ve hafif renk değişikliği olabilir. Çok düşük olasılıkla ekzema alevlenmesi, uygulama bölgesinde aşırı tahriş ve yanma olabilir.
• Uygulama bölgesinde iz kalma olasılığı da çok düşüktür. Materyallerin çok ender de olsa sızma ve iç çamaşırınızı hafif boyama olasılığı vardır. Herhangi bir şiddetli yakınma olduğunda, bantlar uzaklaştırılıp doktor bilgilendirilmelidir.
Foto Yama Testi
• Bazı maddeler güneş ışınları ile birleşerek alerjik dermatite (fotoalerjik dermatit) yol açmaktadır. Foto yama testi bu hastalığa neden olabilecek maddeleri saptamak amacıyla uygulanan bir tanısal yaklaşımdır.
• Yöntem; vazelin içinde hazırlanmış standart antijenlerin (hastalığınıza neden olabilecek kimyasal ürünlerin) simetrik ve iki taraflı olarak doğrudan sırta yapıştırılmasına dayanır. İkinci gün sonunda sırtın bir yanındaki bant kaldırılıp değerlendirilecek, daha sonra ışınlanıp kapatılacaktır. İki gün daha beklendikten sonra, bantlar sırttan uzaklaştırılır ve değerlendirilir.
Atopi Yama Testi
• Atopi yama testi, atopik dermatitte solunum yolu alerjenleri (ev tozu akarları, polenler vb.) ve/veya besin alerjenlerinin (süt, yumurta, un vb.) rol oynayıp oynamadığına ilişkin bir görüş oluşturabilmek için yapılmaktadır.
• Yöntem; vazelin içinde hazırlanmış ya da kurutma kağıdına emdirilmiş solunum yolu alerjenlerinin ya da (çoğu kez tüketildiği biçimiyle) besinlerin doğrudan özel bantlarla sırta yapıştırılmasına dayanır.
• Uygulamadan 30 dk. sonra test bölgesi kontrol edilir. Yaygın kızarıklık ya da kaşıntı olursa, bantlar sırttan uzaklaştırılır.
• Değerlendirme 48. saatte, bantlar sırttan uzaklaştırıldıktan 30 dk. sonra yapılacaktır. Gerekirse 72. saatte, test bölgesi bir kez daha kontrol edilebilir.
Delme Testi
• Deri “Prick” testi yakınmaları bir solunum ya da besin alerjisinin varlığını düşündüren olgularda uygulanan bir testtir. Test solunum yolu ve besin alerjenleri, lateks ya da besinlerle doğrudan (“fresh prick”) uygulanmaktadır.
• Yöntem; antijen deriye damlatıldıktan sonra, lansetle hafifçe kaldırılıp bırakılması temeline dayanır. Testin değerlendirmesi 15 dakika sonra yapılır.
• Oldukça nadir de olsa anafilaksi, nefes darlığı, şok gibi yaşamı tehdit edici reaksiyonlar gelişebileceğinden test acil girişim için gerekli koşulların varlığında ve uzman ellerde yapılmalıdır.
• Test bölgesinde gelişebilecek kızarıklık ve şişliklerin çoğu birkaç saat içinde tümüyle geriler. Bu tip reaksiyonların yaşamsal önemi yoktur.
Otolog Serum Deri Testi
• Otolog serum deri testi, hastanın kendi serumunun derisinde herhangi bir reaksiyon oluşturup oluşturmayacağını belirlemeye yöneliktir.
• Hastanın kanı damardan alınarak serumu ayrılır, daha sonra ise kendi serumu çok az miktarda (0.05 ml) deri içine enjekte edilir. Yarım saat sonra değerlendirilir.
İntradermal Test
• İntradermal test solunum yolu alerjenleriyle yapılan rutin delme testi sonucu negatif olan, yani herhangi bir reaksiyon görülmeyen; ancak yakınmaları solunum yolu alerjisi varlığını düşündüren hastalara uygulanan tanısal girişimdir.
• Yöntem; belli konsantrasyonlarda dilüe edilmiş solunum yolu alerjenlerinin (ev tozu akar antijeni, polen antijenleri vb.) enjektörle doğrudan deri içine verilmesine dayanır.
http://turkdermatoloji.org.tr/icerik/detay/210